چالش‌ها و راهکارهای توسعه صنعت لوازم خانگی در ایران/ضرورت سیاست‌گذاری جامع و منسجم

به گزارش پایگاه خبری لوازم خانگی ایران «ال کا ایران»، صنعت لوازم خانگی در ایران، با وجود اهمیت اقتصادی و پتانسیل‌های بالقوه‌ای که دارد، در مواجهه با چالش‌های متعددی همچون مشکلات مربوط به قیمت‌گذاری، ممنوعیت واردات، نوسانات نرخ ارز، هزینه‌های بالای مواد اولیه، کاهش کیفیت محصولات و… قرار دارد. این مسائل، هرکدام به نوعی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های این صنعت به حساب می‌آیند، اما نکته قابل توجه آن است که سیاست‌گذاری جامع و هماهنگ برای حل این مشکلات هنوز به درستی تدوین و اجرا نشده است.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که صنعت لوازم خانگی به عنوان یکی از بخش‌های مهم صنعت الکترونیک، در حال حاضر با مشکلات ساختاری و مدیریتی زیادی مواجه است. این صنعت که به عنوان یکی از صنایع پیشرو در توسعه صنعتی کشورهای مختلف شناخته می‌شود، در ایران در دوران‌های مختلف دچار افت و خیزهایی بوده که همواره تحت تاثیر سیاست‌های اقتصادی و تجاری داخلی و جهانی قرار گرفته است.

تاریخچه و تحول صنعت لوازم خانگی در ایران

صنعت لوازم خانگی در ایران بیش از ۸ دهه سابقه دارد و در این مدت از دوره‌های مختلف رونق و رکود عبور کرده است. دو دوره مهم رشد این صنعت در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۷۰ بود، که در هر یک از این دوره‌ها، عواملی مانند ورود برندهای معتبر، افزایش قدرت خرید مردم و سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی به رشد صنعت کمک کرده‌اند. با این حال، در دهه ۱۳۸۰، مشکلاتی مانند ضعف در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی، کاهش سهم بازار ایران و عدم توانایی در رقابت‌پذیری در سطح بین‌المللی، به رکود این صنعت دامن زد.

بحران‌های کنونی و سیاست‌گذاری صنعتی

امروزه صنعت لوازم خانگی در ایران با چالش‌هایی از جمله نوسانات نرخ ارز، قیمت‌های بالای مواد اولیه، محدودیت واردات و کاهش کیفیت محصولات مواجه است. این مسائل نشان می‌دهند که سیاست‌گذاری صنعتی در این بخش فاقد انسجام و درک درستی از الزامات بازار و نیازهای داخلی است. گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس تاکید دارد که در این زمینه، توجه به دو نوع سیاست ضروری است:

1. سیاست‌های تجاری متناسب
   سیاست‌های تجاری، اگرچه در کوتاه‌مدت به نفع تولیدکنندگان داخلی است، در بلندمدت باید با هدف حمایت از رقابت‌پذیری و توسعه صادرات تنظیم شوند. یکی از چالش‌های فعلی سیاست‌های ارزی است که باید در کنار سیاست‌های تجاری قرار گیرد تا توازن در بازار حفظ شود.
2. سیاست‌های صنعتی و اعتباری
   برای تحریک تولید و رقابت‌پذیری، سیاست‌های صنعتی باید به‌گونه‌ای تنظیم شوند که بر توسعه و بهبود زنجیره تأمین و صنایع وابسته تمرکز کنند. همچنین، دولت باید از ابزارهای اعتباری برای هدایت منابع به سمت صنایع نیمه سرمایه‌بر و با پتانسیل بالای اشتغال‌زایی بهره‌برداری کند.

ضرورت تقویت رقابت‌پذیری و حمایت از نوآوری

در راستای تقویت رقابت‌پذیری، نیاز به سیاست‌های صنعتی هوشمند و حمایت از تحقیقات و توسعه (R&D) در این صنعت احساس می‌شود. این امر نیازمند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و استفاده بهینه از ظرفیت‌های داخلی برای کاهش وابستگی به واردات و افزایش کیفیت محصولات است. همچنین، بازنگری در سیاست‌های ارزی و تجاری می‌تواند زمینه‌ساز ثبات در بازار و افزایش رقابت‌پذیری محصولات داخلی در بازارهای جهانی باشد.

توجه به مقیاس اقتصادی و اشتغال‌زایی

یکی از نکات مهم در توسعه صنعت لوازم خانگی ایران، توجه به مقیاس اقتصادی تولید است. شرکت‌های داخلی باید به سمتی حرکت کنند که از صرفه‌جویی در مقیاس بهره‌برداری کنند. این امر تنها در صورتی ممکن است که حمایت‌های دولتی در قالب سیاست‌های صنعتی و تجاری متناسب با نیازهای این صنعت صورت گیرد. علاوه بر این، با توجه به اشتغال‌زایی بالای این صنعت، توجه به سیاست‌های اعتباری و حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در این بخش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

چشم‌انداز آینده

با وجود چالش‌های موجود، صنعت لوازم خانگی ایران همچنان پتانسیل رشد و توسعه بالایی دارد. این صنعت می‌تواند با استفاده از فرصت‌هایی همچون افزایش تقاضا در بازار داخلی، توسعه محصولات با فناوری‌های جدید و توجه به صادرات، به جایگاه مناسبی در بازارهای جهانی دست یابد. اما این امر نیازمند سیاست‌گذاری‌های کلان و درازمدت است که در آن هم‌راستایی میان نیازهای بازار، فعالیت‌های کارآفرینانه و سیاست‌های صنعتی و تجاری، به شکل هم‌افزا و مؤثر مورد توجه قرار گیرد.

در نهایت، صنعت لوازم خانگی ایران باید از سه مولفه اصلی برخوردار باشد: یک بازار جذاب، کارآفرینان توانمند و سیاست‌های صنعتی و تجاری مناسب. تنها در صورت هماهنگی و تعامل این سه عامل است که می‌توان به آینده‌ای روشن برای این صنعت امیدوار بود./تسنیم

انتهای پیام/