چالش‌های بازار لوازم خانگی/از تحریم و قاچاق تا انحصار و تورم
بازار لوازم خانگی ایران سال‌هاست که با مشکلات متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ از افزایش قیمت و کاهش قدرت خرید مردم گرفته تا مسائلی نظیر قاچاق، تحریم‌ها و انحصار در تولید و فروش.
جدیدترین مطالب
به گزارش پایگاه خبری لوازم خانگی ایران «ال کا ایران»، بازار لوازم خانگی ایران سال‌هاست که با مشکلات متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ از افزایش قیمت و کاهش قدرت خرید مردم گرفته تا مسائلی نظیر قاچاق، تحریم‌ها و انحصار در تولید و فروش. این وضعیت نه‌تنها مصرف‌کنندگان را تحت فشار قرار داده، بلکه بسیاری از فعالان این صنعت را نیز با چالش‌های اساسی روبه‌رو کرده است.
سیاست‌های وارداتی و تأثیر آن بر تولید و قیمت‌ها
در سال ۱۳۹۷، برای حمایت از تولید داخلی، ممنوعیت واردات لوازم خانگی خارجی اعلام شد؛ سیاستی که هرچند برای تقویت تولیدکنندگان داخلی در نظر گرفته شده بود، اما در نهایت با افزایش قیمت‌ها و کاهش تنوع محصولات، فشار بیشتری بر دوش مصرف‌کنندگان گذاشت. در ماه‌های اخیر، زمزمه‌هایی مبنی بر لغو این ممنوعیت مطرح شده است. معاون صنایع عمومی وزارت صمت، ابراهیم شیخ، اعلام کرده که سیاست اصلی این وزارتخانه، رقابت‌پذیری کالای ایرانی است و دیگر برنامه‌ای برای ادامه ممنوعیت واردات وجود ندارد. وی تأکید کرده که سیاست‌های تعرفه‌ای جایگزین ممنوعیت واردات خواهد شد تا تولیدکنندگان داخلی به رقابت در بازار جهانی ترغیب شوند.
نقش انحصار در افزایش قیمت و کاهش رقابت
یکی از اصلی‌ترین مشکلات بازار لوازم خانگی، انحصاری بودن تولید و فروش است. به گفته فعالان این صنعت، از تولید تا توزیع، کنترل بازار در اختیار گروه‌های محدودی قرار دارد که با استفاده از تسهیلات بانکی و نفوذ خود، قیمت‌ها را افزایش داده و مصرف‌کنندگان را به سمت خرید اقساطی سوق می‌دهند. این سیاست، هم کسبه خرد را تحت فشار قرار داده و هم خانوارها را به پرداخت اقساطی با نرخ‌های بهره بالا مجبور کرده است.
تورم و کاهش توان خرید؛ از تعویض کالا تا تعمیرات
تورم شدید در سال‌های اخیر، توان خرید خانوارهای ایرانی را به شدت کاهش داده است. در نتیجه، بسیاری از مردم به جای خرید کالای جدید، به تعمیر لوازم خانگی قدیمی خود روی آورده‌اند. این موضوع باعث افزایش تقاضا برای خدمات تعمیرات شده، درحالی‌که از سوی دیگر، بازار فروش محصولات جدید با رکود بی‌سابقه‌ای مواجه است. برخی از خانواده‌هایی که توان مالی بهتری دارند، برای فرار از قیمت‌های بالا، به سمت خرید محصولات قاچاق متمایل شده‌اند.
قاچاق؛ چالشی دووجهی برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان
ممنوعیت واردات رسمی، به شکل‌گیری بازار گسترده‌ای برای کالاهای قاچاق منجر شده است. ورود این کالاها، که عمدتاً بدون پرداخت مالیات، عوارض گمرکی و هزینه‌های خدمات پس از فروش به کشور می‌رسند، قیمت‌های پایین‌تری نسبت به محصولات داخلی دارند. این موضوع باعث شده بسیاری از مصرف‌کنندگان به سمت خرید این کالاها بروند، حتی با وجود ریسک‌هایی مثل عدم گارانتی و کیفیت نامشخص. از سوی دیگر، رشد فروش کالاهای قاچاق، رقابت ناعادلانه‌ای در بازار ایجاد کرده و تولیدکنندگان داخلی را با مشکلات جدی مواجه کرده است.
یکی از مدیران فروش برندهای داخلی در این رابطه می‌گوید: “زمانی که قیمت محصولات داخلی تفاوت چندانی با برندهای خارجی مطرح ندارد، طبیعی است که مردم تمایل داشته باشند کالایی با برند جهانی خریداری کنند، حتی اگر این کالا قاچاق باشد و خدمات پس از فروش نداشته باشد.”
چگونه می‌توان با مشکلات بازار مقابله کرد؟
برای ایجاد تعادل در بازار لوازم خانگی و حمایت از تولید داخلی، لازم است سیاست‌های جامعی اتخاذ شود. برخی از راهکارهای پیشنهادی عبارت‌اند از:
- افزایش کیفیت محصولات داخلی: تولیدکنندگان داخلی باید استانداردهای کیفی خود را ارتقا دهند تا بتوانند با محصولات خارجی رقابت کنند.
- تنوع‌بخشی به محصولات: ارائه مدل‌های مختلف با ویژگی‌های متنوع می‌تواند رضایت مشتریان را افزایش داده و آن‌ها را از خرید محصولات قاچاق منصرف کند.
- اصلاح سیاست‌های تعرفه‌ای: کاهش تعرفه واردات مواد اولیه و قطعات مورد نیاز تولید می‌تواند هزینه‌های تولید را کاهش داده و در نهایت قیمت نهایی را برای مصرف‌کنندگان مقرون‌به‌صرفه‌تر کند.
- بهبود خدمات پس از فروش: ایجاد سیستم‌های ضمانت و پشتیبانی قوی برای محصولات داخلی می‌تواند مزیتی رقابتی در برابر کالاهای قاچاق باشد.
- نظارت بیشتر بر بازار و مقابله با انحصار: دولت و نهادهای نظارتی باید با کنترل دقیق‌تر بازار، از انحصار در بخش تولید و توزیع جلوگیری کنند.
جمع‌بندی
بازار لوازم خانگی ایران در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده است. از یک‌سو تحریم‌ها و سیاست‌های وارداتی، تنوع و دسترسی مصرف‌کنندگان را محدود کرده و از سوی دیگر، قاچاق و انحصار در تولید و فروش، رقابت را از بین برده است. با این حال، اگر سیاست‌های مناسبی در زمینه کاهش تعرفه‌های تولید، افزایش کیفیت کالاهای داخلی و نظارت بر بازار اجرا شود، می‌توان انتظار داشت که این صنعت در مسیر رشد و توسعه قرار گیرد و در نهایت، شرایط برای مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان عادلانه‌تر شود./ایرنا
انتهای پیام/
