چند مورد از این وسایل نوستالژیک آشپزخانه را به خاطر دارید؟

نظرات ثبت شده

• حسین محمدی | 13 خرداد 1404 در 5:20 ب.ظ

  این لوازم هنوز در بسیاری از منازل موجود است اما لوازم خانگی مورد استفاده در 60 سال اخیر که این روزها بسیار کمیاب است .
  1- تلمبه اب سر خوض : این تلمبه ها بصورت دستی کار می کردند و اب را از اب انبار منازل کشیده و داخل حوض می ریختند از این اب برای شستشوی دست و صورت و گرفتن وضوع استفاده می شد کنار حوض شیاری بع عمق سه و پهنتای پانزذه سانت وچود داشت که به ان پاشویه می گفتند مرد خانواده ضبح ها پاها رو شسته و وضوع می گرفت و تا شنیدن صدای اذان با زدن تلمبه اب خوض را پر می کرد و خانمها در طی روز برای شستن لباس و ظروف و … از اب حوض برداشت می کردند برای شستشوی ظروف از ریشه بوته ای بنام چوبک استفاده و ان روزها آگهی چوبک حسن زاده مرتب از رادیو پخش می شد اب آشامیدنی نیز توسط گاریهای اسبی که مخزن اب چوبی در قسمت بار داشتند به قیمت 1 ریال بابت یک سطل فروخته می شد بجای یخدان از فلاسک های بزرگ ساخت ژاپن با برند طاووس استفاده و در هر محله دکه های یخ و نوشابه وجود داشت که یخ را بصورت کیلویی غرضه و از فلاسک بزرگ برای نگهداری مواد غذایی همراه یح و از پارچ برای اب یخ استفاده می شد.
  2- چراغ گرد سوز یا لامپا به همراه سه پایه این چراغ ها دو منظورع بودند مصرف برای روشنایی منزل در زمان قطع برق و برای گرم نگه داشتن غذا ی اماده شده تا ساعت مصرف چون مصرف نفت این چراغ ها بسیار ناچیز بود .
  3-پریموس یک وسیله برا پخت سریع غذا این دستگاه فاقد فتیله بوده و بعد از اینکه نصف مخزن پر از نفت شد با دستگیره تعبیه شده به اندازه کافی باد در داخل مخزن نقت دمیده می شد سپس در حوضچه کوچگی که دور تا دور نازل قرار داشت مقدار نفت ریخته و اتش می زدند بعد از داغ شدن نازل شیر نفت نازل را بار می کردند و شعله ابی مانند شغله گاز زبانه می کشید که برای پخت سریع غذا و در نوع بزرگ ان برای پخت رب و تمیز کردن کله پاچه استفاده می شد .
  3- هاون سنگی با دسته دو طرفه چوبی که حکم چرخ گوشت و اسباب و سبزی خوردکن امروزی را داشت و گوشه حیاط هر خانه خد نمایی می کرد
  4- چراغ سه فتیله برنگ ابی نفتی که دارای سه فتیله نواری به همراه سه ولوم دستی بود که برای پپخت پز استفاده و مزین استفاده از یک تا سه فتیله با قابلیت تنطیم شغلع را داشت که در حال ار مجدد در بازار موجود و بعنوان دکور ذر منازل استفاده می شود
  5- تخت تاشو فنری این تخت ها که به تحت سغری هم معروف است شبهای تابستان بعد از اب زدن پشت بام یا نراس در فضای باز قرار می گرفت و پس از قراردادن تشک و متکا بر روی ان پشه بند می بستند و شبها در فضای باز می خوابیدند که از گرمای هوا تا حدودی بدور باشند
  6 – گوجه صاف کن : در گذشته که رب کنسروی نبود مردم گوجه های خیلی رسیده را می خریدند و چنگ میزدند و 6 تا 8 ساعت ان را در تشت استراحت می ذاذند و سپس در مخزن این وسیله ریخته و با چرخاندن دسته اب ان گرفته و پوست و تحم گوجه جدا می شد اب گوچه را در یک طرف و پوست و تخم گوجه فرنگی را دور می ریختند سپس اب گوجه را در سینی های بزرگ روی پشت بام می گذاشتند تا اب ان تبخیر و در نهاین رب گوجه فرنگی بدست امده را برای صد عفونی شدن در داخل قابلمه روی پریموس حرارت می دادند تا به مرحله جوش برسد و رب بدست امده را در داخل بانکه های شیشه ای مربع شکل برای استفاده در طول سال نگهداری می کردند .
  7-کشکول ک تغار سفالی که بر روی سزح داخلی ان بصورت نواری برجستگی و فرو رفتگی ایجاد و پس از لعاب کاری و پخت در کوره برای کشک سایی در منازل مورد استفاده بود باید کشک خشک را یک روز خیس کرده و روز بعد در این ظزف یا کف دست می سائیدند مایع کشک را می جوشاندند که ضد غفونی و غلیط شود و از آن در انواع غذا مانند کل جوش ،کشک و بادمجان و صدالبته اش رشته استفاده می شد
  8-جراغ زنبوری که دارای طوری و مکانیزمی مانند پریموس داشت و نور زیادی تولید می کرد و برای روشنایی استفاده می شد
  9- امشی و تلمبه امشی مایع امشی در بطری های قهوه ای رنگ یک لیتری عرضه وخریدار ان را داخل محفظه تلمبه امشی ریخته و در مکان هایی مانند توالت و کف اشپزهانه و … می پاشید برای نابودی خشرات مودی مانند سوسک و مکس و پشه
  10- پستانک سر شیشه : در گذشته شیشه شیر نوزاد به شکل امروزی متداول نبود و خانواده ها از شیشه دارو به همراه پستانک سرشیشه برای تغدیه نوزاد استفاده که بدلیل عدم چفت شدن در صورت حرکت ناگهانی سربجه امکان جدا شدن ان وجود داشت .
  11 – کهنه شوی بچه این وسیله نخستین بار توسط شرکت سانیو وارد بازار شد بدلل بدنه پلاستیکی و ساختار بسیار ساده ان قیمت نسبتا ارزانی داشت و خانواده ها از ان برای شستن کهنه نوزادن که از پارچه های مستعمل و در خانواده های متمول چلوار استفاده و بعد از بستن به جای شورت بچه با پاکردن مشمع بچه که شبیه شورت با دم پاچه و سمت بالای کشی بود از نشت ادارار بچه جلوگیری می شد در اواسط دهه 50 نوه ایرانی ان بنام لیدی واش ( اولین محصول شرکت پاکشوما فعلی ) وارد بازار شد
  12- یخچال نفتی : بعد از راه اندازی اولین کارخانه برق توسط حاج امین الضرب در منطقه خیابان امیر کبیر یا چراغ برق فعلی در بسیاری از محلات تهران هم موسسات برق خصوصی راه اندازی شد در منطقه پیروزی برق فیروز احداث شد و خیابانی که نزدیک سه راه سلیمانیه قرارداشت و این روزها بنام شهید رینتی افخم مزین شده در ان زمان برق فیروئز نامیده می شد نحوه محسبه هزینه ماهیاه بر اساس تعداد لامپ وجود رادیو لامپی در منزل و … تعیین و بصورت ماهیانه بصورت نقدی از منازل ذریافت می شد در صورت نیاز به برق موقت و ریسه چراغ هم مبلع ان بر اساس جدولی که در دفترچه چاپی در اختیار مشترکین بود محاسبه و دریافت می شد اما این برق فقط از زمان تاریکی هوا تا دود ساعت 11 شب برقرار بود بنابر این در خانه های اشرافی ان سالها یخچال نفتی وجود داشت که پس از پرکردن مخزن نفت با روشن کردن فتیله راه اندازی می شد بعد عا نمونه برقی و نقتی ان با برند سیبر از شوروی وارد که 4000 هزار تومان معادل قیمت سک خانه دو طبقه در ماطق خوب تهران قیمت داشت در سال 1345 با به بازار امدن یحچال هفت فوت جنرال استیل ساخت ایران که 600 تومان در عرضه اولیه قیمت داشت کم کم یخچال بعنوان یک وسیله ضروری زندگی به منازل راه یافت
  آنتن رادیو : در گذشته برای رادیو های لامپی استفاده می شد که مانند انتن تلوزیون بر روی پشتبام نصب می شذ و مانند یک صلیب بود که یک رشته کابل مسی دور ان گشیده و بوسیله یک رشته سیم تا داخل اتاق کشیده و به سر سیم انتن تلوزیون متصل می شد نمونه ان بر روی ساختمان اولیه بانک مرکزی در ضلع شمال غرب میدان بهارستان که نام ان در حال حاضر ساختمان مرکزی است و خوالی ان بر روی پشت بام های شیروانی کوجود است .
  14 – قند چین در گذشته استفاده از قند حبه متداول نبود و در هر منزل یک عدد قند چین برای شکستن قند کله موجود بود برای اولین بار قند حبه بصورت جعبه خایی شبیه به دستمال کاعذی 300 برگ برنگ اجری و چاپ ابی ماربنی از بلژیک وارد که بر ردی حبه هان ان یک خط وجود داشت که با ان براحتی می شد یک حبه را به دو قسمت مساوی با دست شکست بعد از استقبال از قند بلژیکی تولید قند حبه رواج یافت
  15 اب میوه گیری دستی که دارای یک دستگیره بلندبود و با قرا دادن میوه مانند انار نصف شده و فشردن دسته اب کمیوه از خروچی جلوی مخزن خارج و در داخل طرف ریخته می شد .
  16 -دوا گلی یا مرکو کرم پودری که مقدار کمی از ان را داخل شیشه کوچکی ریخته و اب جوش روی ان می ریختند و تکان می دادند و مایع قرمز رنگ ان که مرکوکروم و در میات مردم دوا گلی نامیده می شد برای ضد عفونی کردن زخم باز استفاده می شد .

  پاسخ