فروش کولرهای بی‌کیفیت بدون نظارت/تشدید بحران انرژی در غیاب قواعد سختگیرانه

به گزارش پایگاه خبری لوازم خانگی ایران «ال کا ایران»، در حالی که کشورهای اروپایی با اعمال سیاست‌های سختگیرانه برای مصرف انرژی، استفاده از کولرهای گازی را تحت کنترل درآورده‌اند، در ایران نه‌تنها نظارتی بر این حوزه وجود ندارد، بلکه برخی فروشگاه‌های لوازم خانگی با فروش اقساطی کولرهای بی‌کیفیت، نقش مهمی در گسترش بی‌رویه مصرف برق ایفا می‌کنند.

سید طه‌حسین مدنی، رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با هشدار نسبت به وضعیت ناترازی انرژی در کشور، گفته است: «قطع برق در ماه‌های اخیر تنها نوک کوه یخ است. پیش‌بینی می‌شود این ناترازی در تابستان امسال به ۲۴ هزار مگاوات برسد؛ عددی که نمی‌توان به‌سادگی از کنار آن عبور کرد.»

وی در ادامه اشاره می‌کند که گرچه دولت با سرمایه‌گذاری کلان در حوزه انرژی خورشیدی و تلاش برای تولید ۳۰ هزار مگاوات برق تجدیدپذیر تا سه سال آینده، برنامه‌هایی برای جبران این کمبود دارد، اما همزمان تبلیغ غیرمستقیم و فروش کولرهای پرمصرف در مناطقی مانند تهران که به این نوع وسایل نیازی ندارند، مانعی جدی بر سر این مسیر است.

تجربه اروپا؛ قوانین سخت‌گیرانه برای مقابله با کولرهای پرمصرف

بر اساس گزارش موسسه منابع جهانی، تا سال ۲۰۲۲ تنها حدود ۱۹ درصد خانه‌ها و واحدهای تجاری در اروپا به کولرگازی مجهز بودند. اما با افزایش تدریجی استفاده از این تجهیزات، کشورهایی مانند اسپانیا، ایتالیا و آلمان به سمت وضع مقررات دقیق رفتند.

در اسپانیا استفاده از کولرگازی در ساختمان‌های عمومی تنها در دمای بالاتر از ۲۷ درجه مجاز است و تخطی از این دستورالعمل می‌تواند جریمه‌های سنگینی را به دنبال داشته باشد. در ایتالیا نیز ادارات موظف به رعایت دمای حداقلی هستند و در صورت تخلف، تا ۳۰۰۰ یورو جریمه خواهند شد. آلمان نیز پا را فراتر گذاشته و الزاماتی مانند بسته بودن پنجره‌ها هنگام استفاده از سیستم‌های تهویه و استفاده اجباری از انرژی‌های تجدیدپذیر را اعمال کرده است.

کولرهای بی‌کیفیت و تبلیغات اغواگرانه در بازار ایران

مدنی با تأکید بر ناسازگاری اقلیم تهران با کولرهای گازی پرمصرف، اظهار داشت: «کولر گازی ۳۰ هزار BTU در تهران چه توجیهی دارد؟ این در حالی است که برخی فروشگاه‌های بزرگ با ارائه شرایط فروش اقساطی و عرضه برندهای نامعتبر، باعث گسترش تقاضا برای این کولرها شده‌اند.»

وی می‌افزاید که بسیاری از این کولرها دارای برچسب انرژی‌ای هستند که در شرایط آزمایشگاهی و ایده‌آل به‌دست آمده اما در عمل، به دلیل طراحی ضعیف و افت عملکرد، بازده واقعی آن‌ها بسیار پایین‌تر از میزان درج‌شده روی برچسب خواهد بود.

مقررات اکودیزاین و پایان کولرهای پرمصرف در اروپا

در اروپا فروش سیستم‌های سرمایشی با بهره‌وری پایین به موجب قوانین اکودیزاین ممنوع است. آلمان به‌طور خاص در اجرای این قوانین سخت‌گیرانه عمل می‌کند و از ژانویه ۲۰۲۷، استفاده از کولرهای دارای گازهای HFC با پتانسیل گرمایش بالا، در ظرفیت‌های تا ۱۲ کیلووات، به‌کلی ممنوع خواهد شد.

علاوه بر این، کشورهایی نظیر یونان و پرتغال با افزایش مالیات بر خرید سیستم‌های سرمایشی کم‌بازده، انگیزه خرید این محصولات را کاهش داده‌اند. در همین حال، در سوئد در صورت مصرف برق بیشتر از میانگین منطقه، یارانه‌های انرژی خانوار کاهش یافته و حتی حذف می‌شود.

مدنی با اشاره به این تجارب می‌گوید: «اگر در اروپا استفاده از کولر گازی با محدودیت‌های قانونی، مالیاتی و نظارتی همراه است، در کشور ما نه‌تنها چنین سیاست‌هایی تدوین نشده، بلکه شرایط خرید آسان برای محصولات پرمصرف فراهم شده و فرهنگ‌سازی درستی نیز انجام نمی‌شود.»

وی هشدار می‌دهد که در غیاب سیاست‌های هوشمندانه، فشار بر شبکه برق کشور در تابستان به بحرانی جدی تبدیل خواهد شد./ایسنا

انتهای پیام/