«اقتصاد تعمیر»؛ انتخاب ناگزیر خانوارهای ایرانی در عصر تورم
در حالی که رکود بر بازار لوازم خانگی سایه انداخته، صنعت تعمیرات بی‌سر و صدا به نقطه داغ اقتصاد خانواده‌ها تبدیل شده است.
جدیدترین مطالب
به گزارش پایگاه خبری لوازم خانگی ایران «ال کا ایران»، در حالی که رکود بر بازار لوازم خانگی سایه انداخته، صنعت تعمیرات بی‌سر و صدا به نقطه داغ اقتصاد خانواده‌ها تبدیل شده است. افزایش مداوم قیمت‌ها، کاهش توان مالی خریداران و افت کیفیت محصولات، باعث شده تا بخش قابل‌توجهی از مصرف‌کنندگان ترجیح دهند وسایل قدیمی خود را تعمیر کرده و به جای خرید نو، با نگهداری، روزگار بگذرانند.
روایت یک تغییر الگوی مصرف
داستان خانواده‌هایی که دیگر خرید یخچال، لباسشویی یا اسپرسوساز برایشان آرزو شده، دیگر فقط در گزارش‌ها خلاصه نمی‌شود؛ این واقعیت زندگی روزمره بسیاری از ایرانی‌هاست. حالا اگر دستگاهی خراب شود، اولین گزینه نه تعویض، بلکه مراجعه به تعمیرکار محلی است.
تعمیرکاران از رشد محسوس تقاضا برای تعمیرات خبر می‌دهند. آن‌ها می‌گویند مشتریان امروز با آگاهی و اضطرار بیشتری به سراغشان می‌آیند. هزینه تعویض یک قطعه ساده یا تعمیر یک اسپرسوساز، گاه چنان بالا می‌رود که مشتری ترجیح می‌دهد با وسیله نیمه‌جان کنار بیاید تا این‌که وارد خرید پرهزینه شود.
فرهنگ مصرف در حال پوست‌اندازی
تورم نه‌تنها بر قیمت‌ها، بلکه بر ذهنیت مصرف‌کننده نیز اثر گذاشته است. جایی که زمانی «نو کردن» یک روال عادی بود، اکنون تبدیل به تصمیمی لوکس و غیرقابل‌دسترس شده است. «نگهداری» امروز یک ارزش فرهنگی جدید است؛ ارزشی که از دل ناچاری بیرون آمده ولی به آرامی جای خود را در سبک زندگی ایرانی باز می‌کند.
بررسی‌ها از بازار تهران نشان می‌دهد مراجعه به تعمیرگاه‌های لوازم خانگی از ابتدای سال افزایش قابل‌توجهی داشته است. کارشناسان، دلایل این تغییر الگو را در چند محور تحلیل می‌کنند:
-
کاهش توان خرید خانوارها: کالاهایی که چند سال پیش قابل تهیه بودند، اکنون با دو یا سه برابر قیمت عرضه می‌شوند. برای بسیاری، خرید یک یخچال جدید مساوی با یک سال پس‌انداز است.
-
کاهش کیفیت تولید: برخی تعمیرکاران می‌گویند کیفیت محصولات، چه ایرانی و چه خارجی، به‌طور محسوسی افت کرده است. کالاهایی که پیش‌تر عمر ۱۵ ساله داشتند، امروز پس از ۲ تا ۳ سال نیاز به تعمیر دارند.
-
نابسامانی در تأمین قطعات یدکی: محدودیت در واردات و نوسانات ارزی باعث شده تأمین قطعات اورجینال دشوار شود و قطعات تقلبی در بازار جولان دهند.
-
کاهش کیفیت خدمات پس از فروش: فروشندگان می‌گویند کاهش سود شرکت‌ها، خدمات پس از فروش را بی‌کیفیت کرده و مشتریان را به تعمیرگاه‌های غیررسمی سوق داده است.
-
قطعی برق و آسیب‌های فنی: خاموشی‌های مکرر به‌ویژه در تابستان، خسارت جدی به موتور یخچال‌ها، کولرها و وسایل الکترونیکی وارد کرده و موج جدیدی از مراجعات به تعمیرگاه‌ها را رقم زده است.
وقتی تعمیر هم از توان خارج می‌شود
برخی فروشندگان در مناطق مرکزی تهران، مانند امین‌حضور، می‌گویند که حتی هزینه تعمیر هم برای بسیاری سنگین شده است. یکی از آن‌ها می‌گوید: «دیگر مردم پول خرید ندارند، اما حتی هزینه تعمیر ۱۰ میلیونی برای یخچال ۲۰ ساله هم برایشان زیاد است.»
این شرایط باعث شده بازار تعمیرات هم با چالش‌هایی مثل کمبود قطعه و فشار قیمتی مواجه شود. تعمیرکاران با دو گزینه روبه‌رو هستند: یا قطعه تقلبی نصب کنند، یا مشتری را از تعمیر منصرف کنند.
نتیجه‌گیری: اقتصاد بازسازی، نه مصرف‌گرایی
به نظر می‌رسد صنعت لوازم خانگی در ایران وارد مرحله جدیدی از چرخه مصرف شده است؛ چرخه‌ای که در آن برندها، سیاست‌گذاران و حتی خود مصرف‌کنندگان باید با واقعیت جدید کنار بیایند: اقتصاد بازسازی، جای اقتصاد مصرف‌گرایی را گرفته است.
اگرچه این تغییر می‌تواند فرصتی برای مشاغل خرد و تعمیرکاران باشد، اما در بلندمدت نشان از بحران عمیق‌تری در سطح رفاه خانوارها، کیفیت تولید، و ساختار اقتصادی دارد؛ بحرانی که بی‌صدا، اما پررنگ در حال پیشروی است./مشرق
انتهای پیام/
