نگرانی تولیدکنندگان ایرانی از ابهامات آزادسازی واردات لوازم خانگی

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری لوازم خانگی ایران «ال کا ایران»، این روزها برای فعالان صنعت لوزام خانگی بسیار تلخ وطاقت فرسا می گذرد. قانون ممنوعیت واردات لوازم خانگی که روزی با هدف حمایت از تولید اجرایی شده بود، حال با تغییر سیاست های وزارت صمت همراه شده و گویی قرار است آزادسازی واردات این بار با هدف ایجاد رقابت و البته تنظیم بازار به مرحله اجرا برسد.

بیشتر بخوانید:

هیولای واردات بیخ گوش تولیدکنندگان لوازم خانگی ایرانی

در حالی که به نظر می رسید وزارت صمت از سرمایه گذاری های صورت گرفته در صنایع لوازم خانگی حمایت کند، بر خلاف تصور هم اکنون سایه از سرگیری واردات لوزام خانگی نه تنها باعث نگرانی، تشویش، اضطراب و بلاتکلیفی تولیدکنندگان شده بلکه نمی دانند سرانجام سرنوشت سال هایی که برای تعمیق داخلی سازی، سرمایه گذاری های کلان انجام داده اند چه خواهد شد.

آغاز ماجرایی سخت

تبلیغات

سال 97 با توجه به خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم ها ، دولت وقت به دلیل جلوگیری از خروج ارز و حمایت از تولیدکنندگان داخلی واردات برخی کالا ها از جمله لوزام خانگی را ممنوع اعلام کرد. تولید کنندگان لوازم خانگی نیز از فرصت پیش آمده برای تامین بازار و همچنین افزایش سطح داخلی سازی استفاده کرده و برای پیشبرد امور، اقدام به سرمایه گذاری های کلانی در این حوزه کردند. آنها در این مسیر ماجرایی سخت را آغاز کرده بودند. از یک سو باید فاصله تکنولوژیک را طی می کردند و از سوی دیگر باید همزمان با افزایش میزان داخلی سازی، سرعت تولید و عرضه را هم برای بازگشت تعادل و فروکش کردن تلاطم بازار در دستور کار قرار می دادند و لحاظ می کردند. در عین حال هم باید جایی برای برند سازی و نشستن به دل بازار پیدا می کردند و هم باید برای مقابله و مبارزه با کالای قاچاق، راهکاری پیدا می کردند. با این حال با توجه به وضعیت کشور و همچنین تحلیل چرایی تحریم ها و ممنوعیت واردات، با تکیه بر توان و پتانسیل موجود و سعی بر افزایش دانش فنی، شروع به تولید کردند. اما اینبار تولید با زمان های دیگر متفاوت بود. به بیان ساده آنها باید برای تعادل بازار و مهار مرکب سرکش قیمت ها به سرعت تولیدات خود را روانه بازار می کردند ، در کنار آن برای رسیدن به این اهداف می بایست سرمایه گذاری های کلان نیز انجام می دادند. با این حال آنها آنچه که در توان داشتند را رو کرده و حرکت را آغاز کردند.

هر چند هنوز برای رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارند اما در عین حال با توجه به رویکرد دانش محور و همکاری و استفاده از شرکت های دانش بنیان پیشرفت های نسبتا خوبی نیز به دست آورده اند. به نحوی که به گفته وزارت صمت برخی از همین تولیدکنندگان مدعی رقابت و صادرات نیز هستند .اما این یک سو ماجرا است و سکه صنعت لوزام خانگی روی دیگری نیز دارد.

اواخر سال گذشته مشخص شد که دولت با اتمام مدت ممنوعیت واردات، برنامه جدید برای از سرگیری واردات کالاهایی دارد که پیشتر ورودشان به کشور ممنوع شده بود. به طور طبیعی این موضوع برای تولید کنندگان لوزام خانگی بسیار حائز اهمیت بود. چرا که آنها به رغم تمام تلاشی که برای توسعه و پیشرفت کرده بودند، همچنان می بایست در بستری مناسب حرکت می کردند. اینکه آنطور که باید موفق نبوده اند بر کسی پوشیده نیست چرا که نهال تولید در این صنعت هر چند رشد کرده است اما آنچنان محکم نیست و شاید ترد و شکننده هم باشد.

با این حال اوایل اردیبهشت ماه سال جاری معاون صنایع عمومی وزارت صمت به نوعی سخن گفت که به نظر همچنان قصد حمایت از این صنعت را دارند. اما چند روز پیش یعنی پنجم شهریور سخنگوی وزارت صمت آب پاکی را روی دست آنان ریخت و اعلام کرد:« واردات کالاهایی که تولید بالا دارند و رقابت پذیر هستند، مثل لوازم خانگی، باید آزاد شود و این موضوع در دست بررسی و در پروسه تصمیم گیری است. واردات تا ابد نمی‌تواند ممنوع بماند. خط قرمز این است که به تولید داخل ضربه نخورد. اما اگر واردات کالا منجر به بهبود کیفیت و قیمت بهتر شود، اقدام به لغو ممنوعیت واردات می‌کنیم.»

ابهامات آزاد سازی واردات لوازم خانگی

در این میان به نظر می رسد که وزارت صمت تغییر رویه داده و می خواهد واردات را آزاد کند. اما با این تغییر نگرش برخی ابهامات و پرسش ها به وجود می آید. در واقع هنوز مشخص نیست که واردات با چه سازوکاری صورت خواهد گرفت. مثلا آیا قیودی که برای واردات خودرو در نظر گرفته اند، برای این صنعت نیز مصداق پیدا خواهد کرد؟ آیا واردات به صورت محصول کامل خواهد بود یا به صورت دیگری انجام می‌شود.آیا این واردات قرار است مبتنی بر سی کی دی باشد یا باید به صورت اس کی دی وارد شوند؟ آیا واردکنندگان الزامی برای انتاقل تکنولوژی دارند؟ آیا آنها نیز باید داخلی سازی کنند؟یا تنها با آوردن سی کی دی و بستن چند پیچ و مهره دوباره یکه تاز بازار شوند؟

در این شرایط تکلیف تولید کنندگان داخلی که برای افزایش میزان داخلی سازی تلاش زیادی به خرج داده اند و سرمایه گذاری زیادی کرده اند چه خواهد شد؟ آیا ساز و کاری بر جلوگیری از لطمه دیدن و ضربه خوردن آنها وجود دارد؟ آیا این واردات باعث نمی‌شود که سرمایه گذاری های صورت گرفته بلاتکلیف و بلا استفاده شود؟ آیا غیر از واردات راهی دیگری وجود ندارد؟

در واقع به نظر می رسد دولت به بهانه افزایش قیمت محصولات داخلی و بازگرداندن سطح قیمت به سطوح پائین تر می خواهد واردات لوازم خانگی را از سر بگیرد. اما به نظر می رسد که به طور کل عواملی که باعث افزایش قیمت تمام شده لوزام خانگی شده اند را فراموش کرده است.آیا توقع دارند در حالی که قیمت فولاد و سایر نهاده ها و مواد اولیه افزایش یافته، قیمت محصول نهایی نیز ثابت بماند؟

در این شرایط همچنین این مساله وجود دارد که تولید کننده لوازم خانگی بنا بر الزامات دولت مبنی بر افزایش میزان داخلی سازی، اقدام به سرمایه گذاری ها کلان و جدید کرده اند. آیا آزاد سازی واردات بدون در نظر گرفتن شرایط تولید کنندگان تنبه تولید و اشتغالزایی نیست؟

احتمال افزایش قاچاق

در این شرایط یعنی با از بین رفتن فاصله میان ارز نیمایی و آزاد و صرفه پیدا کردن، آیا قاچاق افزایش نخواهد یافت؟ این در حالی است که پیش تر تولید کننده، مواد اولیه مورد نیاز را با ارز نیمایی وارد می کرد و این موضوع بر کاهش قیمت تمام تاثیر بسزایی داشت. ضمن اینکه این کاهش قیمت به مثابه یک مزیت رقابتی برای تولید کنندگان عمل می کرد. اما با از میان رفتن فاصله قیمت ارز نیمایی و آزاد بازار قاچاق رونق خواهد یافت به ین دلیل که صرفه اقتصادی پیدا می کند. بنابراین اگر قرار است وارداتی صورت بگیرد به طور معمول و معقول و با توجه به وضعیت تولید کنندگان نباید سی کی دی باشد. چون طی سال های اخیر تاکید و فشار ویژه ای برای افزایش سطح داخلی سازی وجود داشته و در این راستا سرمایه گذاری های زیادی انجام گرفته است. در این شرایط هنوز مشخص نیست که با آزاد سازی وارد قرار است چه حمایتی از تولید کننده داخلی انجام بگیرد.

اگر این اتفاق بدون سازوکارهایی که مانع از آسیب به تولید کنندگان داخلی می شود رخ بدهد، آسیب های جبران ناپذیری به تولید کنندگان لوزام خانگی وارد خواهد شد. در این خصوص می توان به اتلاف منابع و سرمایه گذاری ها، افزایش فاصله با تکنولوژی روز دنیا، افزایش بیکاری، آغاز یکه تازی برندهای خارجی، خروج ارز از کشور، عدم ورود سرمایه های جدید و ناکام ماندن نهضت داخلی سازی اشاره کرد.

به طور قطع واردات بدون در نظر گرفتن شرایط تولید کنندگان کاری را با آنها خواهد کرد که هدف تحریم ها بود. به بیان ساده پهن کردن فرش قرمز برای  واردات، طناب داریست که بر گردن تولید انداخته می شود.

انتهای پیام/