واردات لوازم خانگی آزاد خواهد شد؟ / چالشهای وزیر پیشنهادی صمت در مسیر رقابت پذیری
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری لوازم خانگی ایران «ال کا ایران»، پس از معرفی سید رضا فاطمی امین به عنوان وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت ...
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری لوازم خانگی ایران «ال کا ایران»، پس از معرفی سید رضا فاطمی امین به عنوان وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت (صمت) بسیاری از تشکل های خصوصی و دولتی در بخش صنایع و معادن حمایت خودرا از وی اعلام کردند. حالا با حرف هایی که فاطمی امین در خصوص واردات لوازم خانگی و ایجاد رقابت پذیری در این صنعت استراتژیک کشور زده است، زمزمه های رفع ممنوعیت واردات لوازم خانگی بیش از پیش به گوش می رسد که البته باید منتظر ماند و دید که این وعده ها تا چه اندازه و با چه سیاستی عملیاتی می شوند.
رویکرد رقابت پذیری در صنعت لوازم خانگی
اولین نکته قابل تامل در خصوص سخنان سید رضا فاطمی امین تمرکز سخنانش در خصوص دو صنعت مهم کشور و ایجاد رقابت در این دو حوزه است. نگاه ویژه وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت به صنعت لوازم خانگی و خودرو نشان می دهد که وی از اهمیت این صنایع آگاه بوده و می داند که اگر سکان هدایت این وزارتخانه پر چالش کشور را به دست بگیرد و بخواهد کارنامه خوبی در دوران وزارت خود داشته باشد، باید چالش های پیش روی این دو صنعت مهم کشور را برطرف کند.
وی در این خصوص گفته است که « رقابت در صنعت خودرو و لوازم خانگی میتواند مفید باشد. از سال ۱۳۹۷ به خاطر محدودیتهای ارزی واردات خودرو ممنوع شد. اما این دوره زیادی طولانی شده است و دولت باید حداکثر ظرف یک سال، خود را بازیابی میکرد اما هنوز همان شرایط حفظ شده است. ما سعی میکنیم در مدت قابل توجهی اقتصاد و تراز ارزی کشور را بازیابی کنیم و زمانی که تراز ارزی کشور متعادل شد، رقابت میتواند مفید باشد.»
وی افزود: «البته برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی سیاستها باید با هم هماهنگ باشند و به طور زمانبندی شده با توالی مناسب اجرا شوند. رقابت در هر کالایی از جمله خودرو موثر است، اما اینکه یک بار صرفاً درباره تعرفه تصمیم گیری شود و الزامات دیگر فراهم نشود فقط به نقطه اول برمی گردیم. در صنعت خودرو برنامه دو ساله داریم تا ساختارهای مدیریتی و اقتصادی صنعت خودرو اصلاح شود و همزمان رقابت و افزایش تولید هم خواهیم داشت.»
سخنان سیدرضا فاطمی امین نشان می دهد که وی با رویکرد رقابت پذیری پا به عرصه صنعت کشور گذاشته است یا دست کم اینطور نشان می دهد که چنین رویکردی خواهد داشت. اما حال این پرسش مطرح است که چالشهای وزیر پیشنهادی صمت در مسیر رقابت پذیری چیست؟ باز شدن درهای کشور برای ورود لوازم خانگی چه پیامدهای مثبت و منفی خواهد داشت؟
چالشهای ایجاد رقابت در صنعت لوازم خانگی ایران
حضور برندهای خارجی لوازم خانگی در بازار ایران قطعا برای توسعه و افزایش کیفیت محصولات ایرانی موثر خواهد بود اما این تفکر نباید دست مایه ای برای برخی از واردکنندگان سودجو شود که بازار ایران را ببلعند. از همین رو وزیر صنعت دولت آیت الله رئیسی اگر با رویکرد رقابت پذیری وارد حوزه صنعت می شود، باید بداند که شرایط بسیار سختی پیش پای او خواهد بود. نکات مثبت حضور برندهای خارجی زمانی نمایان خواهد شد که تضادی با منافع ملی کشور نداشته و آسیبی برای تولیدکنندگان داخلی محسوب نشود.
-
اتخاذ سیاست های حمایتی برد برد
متاسفانه ما در تصمیم گیری های حوزه صنعت همواره یا از آنور بام افتاده ایم یا از اینور بام!!! بدون تعارف و بی پرده بگوییم؛ حداقل در خصوص صنعت لوازم خانگی هیچ وقت، تاکید می کنیم هیچ وقت سیاست درستی در خصوص افزایش توان تولید داخل مبتنی بر فناوری و کیفیت نداشتیم. بررسی عملکرد وزرای پیشین در دولت های مختلف نشان می دهد که همواره یا با نگاه رقابت پذیری (بخوانید سودجویی و رانت) کمر تولیدکنندگان داخلی را شکستیم و آنقدر به واردات لوازم خانگی پرداختیم که اثری از تولید داخل نماند و یا با شعار حمایت از داخل (بخوانید انحصار، سودجویی و رانت) صنعت لوازم خانگی را انحصاری کرده و حق انتخاب محصول با کیفیت را از مشتری گرفتیم.
یک بار برای همیشه سیاستی را اتخاذ کنیم که برد برد باشد. رقابت لازم است اما برای ایجاد رقابت سالم نیازمند اتخاذ سیاست برد برد هستیم که در آن تولید کننده ترس از رقابت با برندهای خارجی نداشته باشد از طرفی با ایجاد انحصار خیال تولیدکننده لوازم خانگی را از فروش قطعی محصولات خود با هر کیفیتی آسوده نکنیم. مسئولان صنعت لوازم خانگی در دولت جدید به بررسی مدل های موفق جهانی بپردازند، ببینند که کشورهای موفق جهان در حوزه صنعت لوازم خانگی و دیگر صنایع مانند خودرو و … چگونه با اتخاذ سیاست های حمایتی برد برد باعث رشد صنایع خود شدند.
-
تولید فناوری در صنعت لوازم خانگی
مخاطب امروز صنعت لوازم خانگی با سال های گذشته بسیار متفاوت است چراکه ممنوعیت واردات لوازم خانگی باعث شد تا خریداران لوازم خانگی برای خرید محصول ایرانی دست به تحقیق بیشتر بزنند و همین موضوع باعث شده تا مشتری امروز لوازم خانگی بسیار با سوادتر از گذشته باشد. اما چرا این موضوع را بیان کردیم؟ خواستیم بگوییم که امروز مخاطب متوجه شده که تولید لوازم خانگی فرایند پیچیده ای نیست!!! اینکه می گوییم پیچیده نیست منظورمان این نیست که بخواهیم ارزش کار و تلاش تولیدکنندگان مان را زیر سوال ببریم اما واقعیت اینجاست صنعت لوازم خانگی ایران امروز فقط یک کارخانه است.
پیچیده نبودن فرایند تولید لوازم خانگی در ایران به منزله سخت نبودن و عدم تلاش تولیدکنندگان کشور نیست اما سال هاست نگاه حاکم بر صنعت لوازم خانگی ایران صرفا تولید است، به هر قیمتی با هر کیفیتی. گواه این ادعا رشد قارچگونه برندهای مختلف لوازم خانگی در شرایط انحصار به وجود آمده در این بازار است. ممنوعیت واردات لوازم خانگی نکات مثبتی داشت اما در واقع عدم اتخاذ سیاست های درست و برد برد باعث ایجاد انحصار در این حوزه شد. برندهای مختلف لوازم خانگی سر از تخم بیرون آوردند و با استفاده از ظرفیت های خالی کارخانه های لوازم خانگی ایران اقدام به تولید بدون کارخانه (OEM) بدون پشتوانه و خدمات مناسب کردند که نتیجه اش را در بخش نظرات سایت ال کا ایران می توانید بخوانید. مشتریان ناراضی بسیار که اعتماد خودرا بیشتر از گذشته نسبت به تولید داخل از دست داده اند و حتی محصول با کیفیت ایرانی را نیز مورد تایید نمی دانند.
خلاصه فرایند تولید لوازم خانگی در ایران به این صورت است، سرمایه مالی خوب + احداث کارخانه + ایجاد خط تولید + واردات قطعات + خرید قطعات داخلی و در نهایت تولید محصول!!!
سکان دار جدید وزارتخانه خیابان سمیه باید بداند که صنعت لوازم خانگی ایران به قدر کافی از تجربه کارخانه داری بهره برده است. حال وقت آن رسیده تا کارخانه های داخلی به فکر تولید فناوری باشند، به روز شوند و از علم روز دنیا بهره ببرند. ارتباط صنعت لوازم خانگی و دانشگاه ها به معنای واقعی شکل بگیرد و جای هزینه های اضافه در حوزه های مختلف، افراد متخصص و مستعد را از دانشگاه های صنعتی کشور انتخاب و با حقوق و مزایای عالی، شوق تلاش و ماندن را در آنها ایجاد کنند. واحد های تحقیق و توسعه نمادین نباشند و با مهندسی معکوس پز فناوری ندهند. سفارتخانه های ما در کشور های پیشرفته فعال شوند تا افراد مستعد را برای آموزش به کشورهای صاحب سبک در حوزه تولید لوازم خانگی بفرستیم و از علم روز دنیا بهره ببریم. ما نیز معتقدیم که حق تولیدکننده داخلی است که سهم بازار کشور خودرا در اختیار داشته باشد اما باور کنید خرید محصولات لوازم خانگی با فناوری های 20 سال پیش نیز حق مشتری ایرانی نیست.
-
تغییر قوانین تولید به نفع تولید کننده؛ به نفع مشتری
در حال حاضر شمارش برندهای لوازم خانگی در بازار ایران از دست ما نیز به عنوان اولین رسانه تخصصی اخبار لوازم خانگی در ایران خارج شده چراکه همانطور که پیشتر گفتیم رشد قارچگونه ای در تولید برند لوازم خانگی داشتیم. تولید بدون کارخانه باعث ایجاد ترافیک برند شده و همین موضوع به تولیدکنندگان به نام کشور نیز لطمه وارد کرده است.
در همین ارتباط بخوانید: به نام برندهای معتبر به کام برندهای متفرقه
البته در میان برندهای تازه وارد شرکت های موفقی نیز حضور دارند اما بخش عمده ای از این برندها جان مشتریان خودرا به لب رسانده اند. تولید بدون کارخانه یعنی استفاده از ظرفیت خالی خط تولید کارخانه های بزرگ لوازم خانگی کشور که محصول را تولید و با برندی مه مد نظر صاحب شرکت است روانه بازار می کنند.
این به اصطلاح تولیدکنندگان بخش خدمات خودرا برون سپاری کرده اند و شرکت هایی که کارشان ارائه خدمات است، وظیفه خدمات رسانی به مشتریان این برندها را دارند. بدون تعارف بگوییم؛ شرکت های تولیدکننده موفق ما در ارائه خدمات مناسب مانده اند، حال تصور کنید یک شرکت ارائه دهنده خدمات وظیفه ارائه خدمات به مشتریان برندهای مختلف را داشته باشد، نتیجه کاملا مشخص است.
ال کا ایران آماده ارائه اسناد و گزارش کاملی در این خصوص به سکان دار جدید وزارت صمت و مسئولان این حوزه است تا به خوبی از عمق فاجعه با خبر شوند. بسیاری از این شرکت ها توانسته اند به اسم تولیدکننده بودن از تسهیلات تبلیغات رایگان صدا و سیما بهره مند شوند و با معرفی محصولات خود در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران اعتماد مشتری را جلب کرده و در نهایت باعث متضرر شدن مشتریان شوند.
هدف ما حذف برندها و یا محدود کردن بازار ایران نیست، اما وزیر صمت باید راهکاری برای این معضل بیابد. رتبه بندی و یا رعایت حداقل هایی که باعث شود تا این برندها مجبور به پاسخگویی مشتریان خود باشد می تواند به رفع این مشکلات کمک کند. باید قوانین تولید تغییر کند، منظور ما سخت کردن شرایط برای تولید نیست اما باید برخی قوانین حذف و قوانین جدید اتخاذ و یا حداقل برخی از قوانین گذشته اصلاح شود. این تغییرات هم به نفع تولیدکنندگان خواهد بود و هم مشتریان اعتماد خودرا به محصول داخلی از دست نمیدهند.
-
مواد اولیه با کیفیت برای تولید با کیفیت
بخش قابل توجهی از مواد اولیه تولید لوازم خانگی در کشور وارداتی است. قطعات های تک و ارزشمندی مانند پنل تلویزیون، موتور یخچال و … که تولید بدون آن به هچ وجه امکان پذیر نیست. تولید با کیفیت مبتنی بر مواد اولیه با کیفیت است و اگر میخواهیم مواد اولیه با کیفیتی در اختیار داشته باشیم باید ارتباطمان را با کشورهای صنعتی پیشرفته بهبود ببخشیم.
در حال حاضر تامین کنندگان مواد اولیه ضروری تولید لوازم خانگی در کشور ما از کشور دوست و همسایه یعنی چین تهیه می شود. البته نه تنها ما بلکه بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان مواد اولیه خودرا به دلایل مختلف از جمله کاهش هزینه ها از چین خریداری می کنند اما متاسفانه بخش عمده ای از مواد اولیه ای که به دست ما می رسد، بی کیفیت است. بله درست شنیدید، بی کیفیت است و هیچ جای شکی هم نیست.
تولیدکننده داخلی ما ( نه همه، برخی از تولیدکنندگان) برای کاهش هزینه های خود مجبور به واردات مواد اولیه با گرید های B و C هستند. تولیدات چینی بی کیفیت نیست اما قصه اینجاست که هرچقدر پول بدهیم آش میخوریم. تولیدکننده هم مقصر نیست چرا که هزینه های مواد اولیه تولیدی که در کشور خودمان نیز وجود دارد بسیار گران است، حال به این اعداد و ارقام هزینه های مواد اولیه مرغوب را هم اضافه کنید، چه می شود؟
از طرفی بسیاری از شرکت های معتبر چینی از ارسال قطعه به ایران خودداری می کنند. پیشتر ال کا ایران گزارش در خصوص واردات قطعات درجه چندم چینی به کشور منتشر کرده بود که با واکنش کمیسیون صنایع و معادن وقت مواجه و پیگیری شد.
در همین رابطه بخوانید: سازمان های نظارتی موضوع واردات قطعات درجه سوم و چهارم چینی را بررسی کنند
برای شرکت های بزرگ و معتبر چینی که بازار خوبی میان مشتریان آمریکایی و سایر کشورهای اروپایی دارند، مهم است که آن بازار ها را برای ارسال مقادیری قطعات به ایران از دست ندهند. در نتیجه شرکت هایی به ایران قطعات میفروشند که خیلی بازار آمریکا برایشان مهم نیست و ترسی از تحریم های آمریکا ندارند. البته این موضوع در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ بیشتر مشهود بود چراکه به صورت نقطه ای اقدام به تحریم ایران کرده بود و احتمال آن می رود که در زمان بایدن این رویکرد تغییر کند، هرچند سگ زرد برادر شغال است.
-
نظارت دقیق و قانونمند در استفاده از منابع
متاسفیم که بگوییم برخی از تولیدکنندگان داخلی ما که محدود هستند بر خلاف فریادهایی که بر سر نبود مواد اولیه مانند فولات میزدند، نه تنها از کمبود فولات بهره نمیبردند بلکه با خرید فولاد اضافه از بورس کالا، فولاد را در بازار آزاد به فروش می رساندند. بنا بر کسب اطلاع خبرنگار «ال کا ایران» متاسفانه این شرکت ها به دلیل اختلاف فاحش قیمت فولاد در بازار آزاد و بورس کالا، فولاد خودرا در بازار آزاد به فروش می رساندند و در نهایت با ایجاد سندهای جعلی حسابداری به عنوان خرید قعطات الکترونیکی پول وارد شده به مجموعه را تمیز می کردند.
در خصوص این موضوع پیشتر خبرنگار ال کا ایران با مسئولان وزارت صمت در حوزه صنعت لوازم خانگی صحبت کرده بود و آن ها نیز بر این ادعای ما صحه گذاشتند. خبرنگار ما در همین خصوص به یکی از مسئولان وزارت صمت گفته بود که نظارت بیشتری در این حوزه داشته باشید چراکه همچین اتفاق در حال رخ دادن است و جواب آن فرد مسئول به خبرنگار ما این بود : فکر می کنی من بچه ام؟ سال هاست در این حوزه هستم و میدانم چه خبر است!!!
-
کالای های قاچاق قانونی
احتمالا به عده ای بر بخورد که میگوییم کالاهای قاچاق قانونی اما وظیفه رسانه شفافیت است. در این خصوص بارها و بارها صحبت شده و همه میدانیم چه خبر است. آمار و ارقام های ستاد مبارزه با قاچاق و کالا و ارز گواه این موضوع است که این حجم از قاچاق نمی تواند توسط کولبرها و ته لنجی ها وارد کشور شود.
بنا بر گفته علی مویدی خرم آبادی؛ رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز سهم قاچاق در بازار ایران حدود 12.5 میلیارد دلار است که آمار مروبط به سال 99 نشان می دهد که بیش از 2 میلیارد دلار آن مروبط به کالاهای لوازم خانگی می شود. فساد در بخش های مختلف وجود دارد چراکه یک حساب و کتاب سرانگشتی نشان می دهد این حجم از قاچاق لوازم خانگی برای ورود به بازار لوازم خانگی ایران از چه مسیرهایی عبور می کند. چطور می شود این محصولات که متاسفانه بخش عمده ای از آن به صورت قانونی از گمرک وارد می شود تا به بازار تهران برسد، در هیچ کجا مورد بررسی قرار نمیگیرد و اصطلاحا گیر نمی کند؟!!
دولت آیت الله رئیسی با شعار مبارزه با فساد پا به میادن گذاشته است، بدون هیچگونه موضع جانبدارانه ای، آیت الله رئیسی در دوران ریاست بر قوه قضاییه نشان داد که خط قرمز او فساد است. امید داریم مبارزه با فساد در دولت آیت الله رئیسی با جدیت پیگیری شود چرا که درد است که بگوییم متاسفانه حتی برخی از تولیدکنندگان داخلی ما نیز پرونده ای قاچاق بسیار کلانی در گمرک دارند…
به گزارش «ال کا ایران» صنعت لوازم خانگی ایران نیازمند مدیریت است، نیازمند همت تولیدکنندگان و حمایت خریداران ایرانی است اما هیچکدام از این موارد نباید به توقع بیجا ختم شود. ممنوعیت واردات لوازم خانگی باعث ایجاد انحصار شده و آنطور که انتظار می رفت بی برنامگی باعث شده تا بخش تولید نیز آنچنان که ادعا می شد، پیشرفت نکند.
اگر سکان دار جدید خیابان سمیه قصد آزادسازی واردات لوازم خانگی را دارد باید سیاست های درستی در این حوزه اتخاذ کند. بدون برنامه و با نگاه آرمانی که چاشنی شعار آن بیشتر است، آش همان آش خواهد بود کاسه همان کاسه. چالش های واردات لوازم خانگی را پیش تر بررسی کرده ایم اما به طور خلاصه اگر بخواهیم بگوییم اولین موضوع حمایت از بخش تولید است.
به هر حال تولیدکنندگان لوازم خانگی ما پیشرفت هایی داشته اند و برندهی خوبی نیز به بازار معرفی شده است که اگر واردات را بدون برنامه آغاز کنیم، هرچه رشته بودیم، پنبه خواهد شد.
از طرفی موضوع قیمت ارز نیز گریبانگیر دولت خواهد بود، تحریم ها همچنان ادامه دارد و سوء مدیریت دولت گذشته و فساد در بازار ارز، قیمت ارز را به آسمان برده است. با این قیمت ارز، واردات لوازم خانگی توجیهی نخواهد داشت چرا که قیمت این محصولات سر به فلک خواهد کشید. از طرفی باید سهم بازار مشخصی برای حمایت از تولید در نظر گرفته شود. سیاست های برد برد وزیر صمت جدید مانند زنجیر به هم متصل است و هر تصمیمی که گرفته شود طبعات بسیاری خواهد داشت.
سکان دار جدید وزارتخانه خیابان سمیه قطعا می داند که در بدترین زمان تاریخ کشور به یکی از پر تلاطم ترین وزارتخانه های کشور خواهد رفت، وزارتخانه ای که تاثیر مستقیمی بر معیشت مردم خواهد داشت. تصمیمات این وزارتخانه بسیار حساس و حائز اهمیت است و اگر بخواهیم در حوزه تخصصی خود حرف بزنیم، باید بگوییم که تصمیمات صنعت لوازم خانگی دومینو وار به هم متصل هستند. سیاست های برد برد دوای درد صنعت لوازم خانگی ایران است. باید نگاه بلند مدت به این صنعت داشت. وزیر صمت جدید نباید دلخوش به آمارهای افزایش تولید باشد و فقط بخواهد کارنامه ای با آمارهای بی اهمیت از خود به جای بگذارد. برنامه بلند مدت در توسعه صنعت لوازم خانگی ایران نام نیکی خواهد بود که تا ابد مدال افتخارش بر سینه وزیر صنعت، معدن و تجارت خوش خواهد درخشید.
انتهای پیام/